Δύο χιλιάδες και μία νύχτες

Στο κλασσικό μου στυλ, σουρεαλισμός ημερολογιακού χαρακτήρα.





Χειμώνας 2003

Αγγίζω σχεδόν ευλαβικά το παράξενο βιβλίο που μόλις έχω αγοράσει. Δεν ξέρω τι να σκεφτώ. Είναι απο τις μέρες που αισθάνεσαι οτι υπάρχει μαγεία στον άερα -νιώθω οτι κάτι συμβαίνει, κάτι μοναδικό, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει, και ξέρω πως έχω δύο επιλογές: ή να αφήσω το βιβλίο σε ένα σκοτεινό συρτάρι και να συνεχίσω την ζωή μου σαν να μην είδα τίποτα, ή να ζήσω αυτό το ταξίδι μέχρι το τέλος. Υπάρχει μια φιγούρα δίπλα μου, κρατάει και αυτή ένα ιδιο βιβλίο. Τα βλέμματα μας συναντιόνται, και σύντομα βλέπω ένα χαμόγελο που μου λέει "Κάν'το. Εγώ θα είμαι μαζί σου". Κλείνω τα μάτια μου, αφήνω τον εαυτό μου να χαθεί, και το ταξίδι ξεκινάει...

Χειμώνας 2009

...ανοίγω τα μάτια μου και είμαι στην μέση μιας έρημης πλατείας. Το ταξίδι έχει τελειώσει... κάποτε σίγουρα θα γινόταν και αυτό. Ο πύργος είναι άδειος, τα ονόματα έχουν ξεχαστεί, οι θρύλοι έχουν ξανακοιμηθεί. Προσπάθησα να κρατήσω ανοιχτό αυτό το βιβλίο, το προσπάθησα με όλο μου το είναι, αλλά δεν τα κατάφερα. Το κρατάω ακόμα στα χέρια μου, και ανατρέχω στις σελίδες του για μια ακόμη φορά...τα πρόσωπα του βιβλίου ήταν κάποτε τόσο ξένα και απόμακρα, και όμως τώρα είναι τόσο γνωστά και οικεία. Προσπαθώ να καταλάβω τι είναι αυτό που με κάνει να κρατάω ακόμα αυτό το βιβλίο. Ο αέρας δεν έχει πια μαγεία, τα πάντα μέσα μου μου λένε οτι το τέλος έχει γραφτεί, πρόχειρα αλλά οριστικά, και η φιγούρα που ήταν δίπλα μου δεν είναι πλέον. Δύο χιλιάδες και μία νύχτες, δύο χιλιάδες και μία ιστορίες και μου φαίνεται οτι ήταν μόλις χτες.

Είναι παράξενο να μιλάς για αυτά τα πράγματα. Όλοι ήξεραν οτι κάτι παραπάνω υπήρχε, όλοι ένιωθαν οτι το βράδι σε εκείνη την παραλία όλα τα αστέρια κοιτούσαν εμάς, όλοι ήξεραν οτι η μαγεία του βιβλίου ήταν από τα τελευταία μαγικά πράγματα που είχαν απομείνει σε αυτό το άγονο ιπτάμενο λασποβάτσαλο που στροβιλέζεται ανούσια ανάμεσα στους κοσμους. Και μετά τι έγινε; Ποιος σταμάτησε να πιστεύει πρώτος; Ποιος είπε στον αυτοκράτωρα οτι είναι γυμνός; Δεν νομίζω οτι έχει και τόσο σημασία, αλλά η εντροπία λατρεύει το ντόμινο. Παρόλα αυτά, θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Σίγουρα, ίσως το τέλος να ήταν λίγο διαφορετικό, αλλά θα μπορούσε πραγματικά ένα βιβλίο να νικήσει το χρόνο και να κρατήσει για πάντα; Ανεξάρτητα τι πιστεύω, έχω μπρος στα μάτια μου την αδιάψευστη μακάβρια απάντηση πως "Όχι".

Και αυτό είναι που με μπερδεύει περισσότερο. Δύο χιλιάδες και μία νύχτες, και όμως έχω ακόμα τόσα πράγματα να δώσω. Δύο χιλιάδες και μία νύχτες και τίποτα, δεν έχω αρχίσει καν να κουράζομαι. Δύο χιλιάδες και μία νύχτες παραπάνω από όσες θα ζήσει η πλειοψηφεία των ανθρώπων,νύχτες που έχουν κάνει τον κύκλο τους και έχουν σταματήσει - όμως δεν μπορώ να επιτρέψω να μην ζήσει και η "καινούργια φρουρά" τις δικές της δύο χιλιάδες και μία νύχτες. Το βιβλίο μπορεί να τελείωσε, το κεφάλαιο να έκλεισε, το τέλος να έχει μπει οριστικά, και θα το αφήσουμε έτσι. Αλλά ήρθε η ώρα για ένα καινούργιο βιβλίο, καινούργιους μύθους, καινούργιες ιδέες και καινούργια πρόσωπα. Τα κεφάλαια κλέινουν, τα βιβλία παλιώνουν, οι ιστορίες τελειώνουν, αλλά ο Μύθος δεν γνωρίζει ούτε αρχή ούτε τέλος.

Ρούμι χωρίς ετικέτα

Εδώ νομίζω τα σχόλια περιττεύουν - απλά, ένα ερωτικό.


Μες στη σιωπή, ακόμη μια φορά
το ρολόι έλιώσε στον τοίχο
ένας έρωτας πέρα απ'τη φθορά
αγάπη μεγαλύτερη από στίχο

Αγγελε γλυκέ της μουσικής
δώσε μου για λίγο τα φτερά σου
χάθηκα στη μέθη μιας στιγμής
μα απόψε πάλι έρχομαι κοντά σου

Πριγκήπισσα, παντού σε αναζητώ
σε στοιχειωμένα δάση και σε κάστρα
με ενα φιλι σε ένα κορμί γυμνό
κι ολα ή τίποτα, per aspera ad astra

Συχνά θυμάμαι οτι είμαι απλά Κανείς
δίχως ταυτότητα, συνείδηση ή φρένα
μα όσα μου χάρισε ο ήχος της σιωπής
αστέρια τα κανα και τα δωσα σε σενα

Ο δρόμος μου έφτασε πέρα απ'τον ουρανό
χάρτες άγραφοι, πυξίδες δίχως βελόνα
πριν φύγω πάλι, κάτι έχω να σου πω
Ειναι πως σ'αγαπω και θα'μαι εκεί αιώνια

Προσοχή, η αυτοανικανοποίηση τυφλώνει

Όπως κάθε άνοιξη, έχει επικρατήσει πάλι ένα μυστηριώδες κύμα αυτοανικανοποίησης. Άνθρωποι απο κάθε κοινωνικό στρώμα δηλώνουν δυστυχισμένοι γιατί δεν μπόρεσαν να ζήσουν την ζωή όπως την ήθελαν, και έχασαν πολλά πράγματα που ήθελαν να κάνουν και τώρα πλέον είναι πολύ αργά για να το αλλάξουν όλο αυτό. Για κάποιο λόγο, η απέχθεια για τους συμβιβασμούς είναι κάτι που πολύς κόσμος το θεωρεί λογικό και αυτονόητο. Δεν είναι.

Σαν κοινωνία, έχουμε υποστεί πολλές, πολλές δηλητηριάσεις. Μια απο αυτές είναι και η "ροκ δηλητηρίαση", ή αλλιώς "το σύνδρομο του επαναστάτη". Τα τραγούδια που ακούμε, οι ταινίες που βλέπουμε, η κουλτούρα που αφομοιώνουμε, όλα συντελούν στο να εκθειαστεί ένας τρόπος ζωής στον οποίο δεν υπάρχει χώρος για συμβιβασμούς. Τι, θα δεχτώ 3 όταν θέλω 5? Ούτε για αστείο.

Καταλαβαίνω οτι τα βιβλία και οι εκπομπές που πρεσβεύουν πως όταν θέλεις κάτι πάρα πολύ, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις, είναι άφθονες, και αυτό το εσφαλμένο μήνυμα δημιουργεί πολλά κόμπλεξ - σε κάνει να πιστεύεις οτι αν δεν απέκτησες κάτι, φταις εσύ που το δεν ήθελες πραγματικά πολύ. Σκέφτεσαι οτι με κάποιο μυστήριο τρόπο, το σύμπαν αντιδρά στην κάθε σου σκέψη και την κάθε σου επιθυμία, και αυτό γίνεται αρεστό γιατί νιώθεις οτι είσαι στο κέντρο των πάντων. Τα πράγματα όμως δεν είναι καθόλου έτσι. Η "επιθυμία" και η "σκέψη" όπως τα γνωρίζεις είναι αποκλειστικά ανθρώπινα χαρακτηριστικά, και ο άνθρωπος δεν είναι παρά μια μορφή ζωής ανάμεσα σε εκατομμύρια άλλες. Σίγουρα, αυτές τις ημέρες ήμαστε πολύ δημοφιλείς γιατί επικρατούμε στον πλανήτη, αλλά παλαιότερα τη θέση μας είχαν οι δεινόσαυροι, και δεν νομίζω οτι η επιθυμία τους να μην εξαφανιστούν άλλαξε και πολλά πράγματα. Φυσικά, αυτό δεν εμποδίζει τα μικρά παιδάκια που προσπαθούν να λύσουν μια μαθηματική άσκηση με μόνο εφόδιο το "κάντε το όπως το λέει το βιβλίο" του αδιάφορου καθηγητή τους, να εισπράτουν ένα περισπούδαστο "δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δεν θέλω" όταν εξηγούν ότι δεν μπορούν να την λύσουν.

Δεν είσαι υποχρεωμένος να δεις το Παρίσι πριν πεθάνεις. Δεν πρέπει να νιώθεις άσχημα γιατι δεν έγινες τραγουδιστής, που τόσο το ήθελες. Δεν πετάς την ζωή σου αν δεν παντρευτείς εκείνη την κοπέλα με την οποία ήσουν τόσο ερωτευμένος. Πάντα κάνεις επιλογές, και είναι λογικό να αφήνεις πράγματα πίσω σου. Και, η μεγάλη αλήθεια που θα σε σοκάρει; τα πράγματα που άφησες πίσω σου είναι πάντα καλύτερα από αυτά που επέλεξες. Ιδού και η μαθηματική απόδειξη:

Έχεις να πάρεις μια απόφαση για το μέλλον σου. Οι επιλογές σου είναι οι Α, Β, Γ και Δ. Πριν κάνεις την επιλογή σου, σκέφτεσαι μόνο τα θετικά της κάθε επιλογής (επειδή δεν έχεις κάνει ακόμα την επιλογή σου, δεν μπορείς να δει τι απρόβλεπτο θα συμβεί, όμως τα άσχημα είναι πάντα απρόβλεπτα - κανείς δεν γκρίνιαξε επειδή απολύθηκε από μια δουλειά στην οποία του είχαν πει από την αρχή οτι θα απολυθεί)

Στην αρχή, οι επιλογές αυτές δείχνουν ισοδύναμες πάνω κάτω. Α=Β=Γ=Δ. Έστω οτι επιλέγεις την Α.

Χρόνια μετά, αναλογίζεσαι την απόφαση αυτή. Πλέον το Α έχει γίνει Α2, γιατί έχεις δει και τα απρόβλεπτα άσχημα σημεία, και δεν είναι πλέον το ίδιο ελκυστικό όσο ήταν παλιότερα. Α2<Α

Σκέφτεσαι πόσα άλλα θα μπορούσες να είχες κάνει. Σκέφτεσαι το Β, το Γ και το Δ όπως τα φανταζόσουν τότε. Τι είπαμε όμως; Α=Β=Γ=Δ. Επειδή όμως Α2<Α, προκύπτει οτι Α2<Β,Γ ή Δ. Κοινώς, σκέφτεσαι πως ό,τι άλλο και αν είχες επιλέξει, η ζωή σου θα ήταν καλύτερη, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει - είπαμε, ο χρόνος είναι η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση. Στην πραγματικότητα έχεις κάνει ένα σωρό σημαντικά πράγματα, τόσο για τον εαυτό σου όσο και για τους φιλους, που δεν μπορείς να τα προσέξεις γιατί τα νιώθεις εντελώς φυσιολογικά και καθημερινά επειδή σου βγήκαν αυθόρμητα. Θα μπορούσες να έχεις, δίχως υπερβολή, σώσει ολόκληρες ζωές χωρίς να το συνειδητοποιείς γιατί συγκεντρώνεσαι στο τι δεν έκανες. Κάνε μια μεγάλη χάρη στον εαυτό σου και άσε πίσω σου τις αμφιβολίες για το "χτες", χαμογελά, και δείξε στο "αύριο" τι μπορείς να κάνεις.


Η ευτυχία είναι μια φέτα ψωμί με μαρμελάδα σε ένα Κυριακάτικο πρωινό μαζί με τα άτομα που αγαπάς και σε αγαπάνε. Απλό και καθημερινό. Άσε το χαβιάρι για αυτούς που τρώνε μόνοι τους

Μεγαλύτεροι από τον κόσμο

Όταν ήμασταν παιδιά, εγώ και ο φίλος μου ο Νίκος περιμέναμε πως και πως το καλοκαίρι. Κάθε μεσημέρι κατεβαίναμε στην παραλία και παίζαμε σκάκι όλη την ημέρα. Δεν μας ένοιαζε τίποτα άλλο, ούτε τα ονόματα των ανοιγμάτων, ούτε η επίσημη ορολογία, ούτε ο Σεπτέμβρης που πλησίαζε απειλητικά. Αυτή η σκακιέρα ήταν για εμάς μεγαλύτερη από το σύμπαν, και εμείς μεγαλύτεροι από τον ίδιο τον κόσμο. Ήμασταν πραγματικά, ειλικρινά και απόλυτα, ευτυχισμένοι.

Μετά βέβαια τα πράγματα άλλαξαν. Το αιώνιο κυνήγι για την βασίλισσα πλέον παιζόταν εκτός της σκακιέρας, και εμείς δεν ήμασταν πια παιδιά. Νιώθαμε οτι αφήναμε πίσω μας κάτι μικρό, παιδικό και αφελές, και οτι προχωρούσαμε σε κάτι μεγαλύτερο. Αφήναμε πίσω τον μικρόκοσμο μας με τους πλαστικούς στρατιώτες και τους βασιλιάδες με τις χαλασμένες βάσεις, έναν κόσμο στον οποίο ήμασταν θεοί, για χάρη ενός νέου κόσμου, ενός σύμπαντος τεράστιου και γεμάτου πιθανότητες μπροστά στο οποίο νιώθαμε μικροί και αδύναμοι. Νιώθαμε τόσο ενθουσιασμένοι που οι μικρές καλοκαιρινές σκακιστικές αναμνήσεις μας έδειχναν να είναι κόκκοι άμμου σε σχέση με την ένταση των καλοκαιριών που μας περίμεναν. Ο χρόνος κυλούσε, και όλα θα άλλαζαν και θα γινόντουσαν πιο μεγάλα, πιο λαμπερά, πιο ενήλικα.

Ο χρόνος.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ψευδαίσθηση από τον χρόνο.

Πιθανοί συνδυασμοί κινήσεων σε μια μέτρια σκακιστική παρτίδα (40 κινήσεις) = 10^120
Εκτιμώμενος αριθμός άτομων που υπάρχουν στο σύμπαν = 10^80
Συμπέρασμα = Καμμία ανάμνηση δεν είναι μικρή ή ασήμαντη

Tequila Crossroads

Ένα ακόμα σουρεαλιστικά αυτοβιογραφικό κείμενο μου. Ο αναγνώστης δεν θα πρέπει να μπει στον πειρασμό να θεωρήσει κάποιες αναφορές "ψευτοκουλτουριάρικες", είναι πράγματι αναφορές σε συγκεκριμένα πρόσωπα και συγκεκριμένες καταστάσεις.

Νομίζω οτι ήμουν και χτες εδώ. Δεν μπορώ να θυμηθώ, είναι δύσκολο. Δεν θυμάμαι που ήμουν πριν, οπότε μπερδεύομαι όταν προσπαθώ να θυμηθώ από πότε είμαι εδώ. Αυτή η διασταύρωση είναι το μόνο αναγνωρήσιμο σημείο σε αυτή την τεράστια έρημο. Νιώθω πάλι το λαιμό μου στεγνό, ίσως χρειάζομαι μερικές γουλιές τεκίλα ακόμα. Από πότε πίνω άραγε; Μάλλον από όταν έφτασα εδώ. Το μπουκάλι είναι αρκετά παράξενο, είναι ένα μπουκάλι με λίγη τεκίλα. Συγκεκριμένα, η τεκίλα φτάνει μέχρι τη μέση. Δεν έχει σημασία αν θα σκεφθώ οτι είναι μισό άδειο ή μισό γεμάτο γιατί πάντα η τεκίλα φτάνει μέχρι την μέση, ανεξάρτητα από το πόσο θα πιω ή πόσο δεν θα πιω. Είναι παγίδα, γιατί σκέφθεσαι πως αφού έφτασες μέχρι την μέση, είναι καλύτερο να το τελειώσεις παρά να το αφήσεις, όμως το μπουκάλι δεν μπορεί να τελειώσει. Πάντα σκέφτεσαι οτι κάθε γουλιά θα είναι η τελευταία, όμως είναι πάντα η πρότελευταία.

Δεν θυμάμαι ποιος ήμουν, αλλά έχω την αίσθηση οτι ήμουν κάποιος που πέρασε τη ζωή του προσπαθόντας να ξεχάσει, και τώρα που τα κατάφερε νιώθει χαμένος γιατί δεν μπορεί να θυμηθεί τι ηταν αυτό που ήθελε να ξεχάσει. Νομίζω οτι είχα ανακαλύψει δυο δεινόσαυρους μέσα στην άμμο. Το δέρμα τους είχε σπάσει, τα μάτια τους είχαν κλείσει, και οι γύπες τους έτρωγαν τα σωθικά. Δεν ήταν όμως νεκροί, απλά είχαν ξεχάσει πως είναι ζωντανοί. Δεν θέλω να καταλήξω σαν τους δεινόσαυρους. Ίσως...ίσως αν ψάξω μέσα στην άμμο να βρω κάποια απο τα απολιθώματα της δικής μου ζωής. Ίσως μπορέσω να με ανακαλύψω από την αρχή.

Να, κάτι βρήκα. Μοιάζει με όπλο. Είναι ένα...είναι ένα Smith and Wesson 57, με διαμέτρημα .41 ιντσών. Είναι...γιατί ξέρω κάτι τέτοιο; Είναι δικό μου αυτό το όπλο; Δεν μου είναι ξένο στο άγγιγμα, και μπορώ να έχω το δάχτυλο μου στην σκανδάλη του δίχως να τρέμουν τα χέρια μου. Τι σόι άνθρωπος ήμουν; Γιατί κουβαλούσα όπλο;

Υπάρχει και κάτι άλλο εδώ. Είναι μια Βίβλος, αλλά η σελίδες της είναι όλες σκισμένες. Δεν υπάρχει κάτι για μένα εκεί μέσα.

Αυτή η μπρούντζινη κλεψύδρα επίσης μου θυμίζει κάτι. Όταν την αγγίζω νιώθω τις σταγόνες του χρόνου που χαράζουν το πρόσωπο μου όπως κυλούν πάνω του. Θυμάμαι...θυμάμαι οτι πάντα ένιωθα μόνος. Δεν θυμάμαι γιατί, αλλά κυρίως δεν θυμάμαι το πως ήταν οταν δεν ήμουν μόνος, έτσι τώρα δεν με ενοχλεί. Η μοναξιά είναι τώρα πια απλά μια πληροφορία, όχι συναίσθημα.

Δεν ξέρω αν έχω το κουράγιο να συνεχίσω να ψάχνω. Κάθε φορά που βυθίζομαι στην άμμο του χρόνου, γερνάω. Ίσως θα έπρεπε απλά να κλείσω τα μάτια μου, και να περιμένω και εγώ υπομονετικά το τέλος. Ίσως απλά προσπαθώ πάρα πολύ. Ίσως...

Για πρώτη φορά, παρατηρώ οτι η άμμος κινείται. Δεν κινείται από τον αέρα, κινείται μόνη της, λες και είναι ζωντανή. Είναι εύκολο να μην το προσέξεις αν δεν έχεις το νου σου σε ετοιμότητα, αλλά αυτή κινείται όπως και να έχει. Και αν κοιτάξεις πολύ πολύ προσεχτικά, ίσως δεις κάποιες λέξεις να σχηματίζονται.

"Fata..." "Turchi..." "Na..."

"Fata Turchina." Το ξέρω αυτό. Fata Turchina. Δεν ξέρω σε ποια γλώσσα είναι, αλλά νομίζω οτι ξέρω τι σημαίνει. Σημαίνει κάτι σαν "σπίτι", κάτι σαν "αστέρι", κάτι σαν...

Μάλιστα.

Θυμήθηκα.

Βρίσκομαι εδώ επτά ολόκληρα χρόνια. Είναι πραγματικά πολύ καιρός, για κάποιους είναι σχεδόν μισή ζωή. Fata Turchina. Είναι πράγματι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Η Βίβλος, η κλεψύδρα, το όπλο, είναι απλά σύμβολα που έρχονται και παρέρχονται. Ζεις τη ζωή σου κάπως, μετά γίνεται κάτι και εσύ πρέπει να προστατέψεις τον εαυτό σου και αυτούς που αγαπάς και αρχίζεις να ζεις κάπως αλλιώς, μετά γίνεται κάτι άλλο και αλλάζεις πάλι. Όμως αυτά τα οποία χαράζεις πάνω στην άμμο του χρόνου, δεν χάνονται ποτέ.

Fata Turchina, σημαίνει οτι δεν ξέρεις ποτέ τι θα φέρει η θάλασσα.

Για αυτό βρήκα καταφύγιο στην έρημο; Ισως. Χρόνια χαμένα και πεταμένα, χρόνια που δεν πιασαν τόπο. Η ίσως και όχι. Τόσα χρόνια σε αυτό το σταυροδρόμι, έμαθα κάθε βράδι να γίνομαι ένας μικρός εφιάλτης και να τριγυρνάω απρόσκλητος στα όνειρα των άλλων. Έμαθα να πιάνω την άμμο χωρίς να κόβομαι. Πάνω από όλα όμως, έμαθα τι παθαίνουν οι δεινόσαυροι.

Ο δρόμος για το σπίτι είναι μακρύς. Θα πάρω μαζί μου το όπλο και την τεκίλα. Και την κλεψύδρα. Θα πάρω και την Βίβλο - μπορεί να βρω και κάποιες από τις χαμένες σελίδες της στο δρόμο.

Θα με πίστευες;

Θα με πίστευες αν σου έλεγα...

...πως όταν λέω "θα είμαι δίπλα σου", εννοώ οτι θα είμαι δίπλα σου ακόμα και αν μας κυνηγάει ένας στρατός και χρειάζεται να τρέχουμε από πόλη σε πόλη καβάλα σε μια μεταχειρισμένη Harley και να τρεφόμαστε μόνο με φυστίκια και με τα παγάκια από το ουίσκι

...πως έχουμε ήδη γνωριστεί στα παιδικά μας όνειρα, για αυτό νιώθουμε πως ξέρουμε ο ένας τον άλλον

...πως ο κόσμος δεν είναι επιφανειακός - μπορώ οποιαδήποτε στιγμή να τραβήξω την κουρτίνα και να αποκαλύψω σύγχρονους μάγους, χαμένους αγγέλους, ονειροπόλα ξωτικά και γενναίους ιππότες

...πως αυτή η πόλη, γκρίζα και γριά, έχει την πιο όμορφη αγκαλιά του κόσμου, αρκεί να μην την κρίνεις από την εμφάνιση της αλλά από την καρδιά της

...πως τα πεφταστέρια δεν είναι στην πραγματικότητα αστέρια που πέφτουν, αλλά αστέρια που γεννιούνται επειδή κάποιος πιστεύει στις ευχές τους

...πως αυτό που κρατάει αυτόν τον κόσμο ζωντανό, είναι οι Ιστορίες. Οι Ιστορίες αρχαίων πολιτισμών, οι μουσικές ιστορίες του Μπαχ και του Σοπέν, οι ιστορίες που λένε οι γιαγιάδες στα χωριά, η δική μου ιστορία και η δική σου ιστορία

...πως κάθε φορά που μελαγχολώ, ανοίγω το παράθυρο και ακούω την jazz του νυχτερινού ουρανού

...πως το μοναδικό αληθιινό μέρος είναι το "εδώ", ο μοναδικός πραγματικός χρόνος είναι το "τώρα" και το μοναδικό αληθινό "εγώ" είναι το "εμείς"