Το απόλυτο κακό

Υπάρχει ένα κακό σε αυτό τον κόσμο που ξεπερνάει όλα τα υπόλοιπα κατά πολύ. Για μένα, αυτό είναι η ρίζα όλων των δεινών που μαστίζουν τον ανθρώπινο πολιτισμό από την αυγή της ύπαρξης του μέχρι σήμερα. Το κακό αυτό ακούει στο όνομα: Weasel Words.

Εκ πρώτης όψεως, δείχνει κάτι αρκετά αθώο - weasel words είναι η τάση να χρησιμοποιείς τις κατάλληλες λέξεις ώστε, ενώ λες κάτι πολύ γενικό, απροσδιόριστο και συγκεχυμένο, να δημιουργείται η εντύπωση ότι έχει ειπωθεί κάτι συγκεκριμένο και με βαρύτητα. Παράδειγμα: θες να πείσεις την κοπέλα σου να βάψει τα μαλλιά της ξανθά. Δεν της λες "θα σου πήγαινε πιο πολύ το ξανθό", της λες ότι "διάβασα σε ένα περιοδικό πως κάποιοι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι γυναίκες που βάφουν τα μαλλιά τους ξανθά έχουν μεγαλύτερη επιτυχία στα επαγγελματικά τους".

Πολλοί το κάνουν, και δυστυχώς ελάχιστοι έχουν αναπτύξει άμυνες - σχεδόν κανείς δεν πετάγεται να ρωτήσει "ποιό περιοδικό; ποιοί επιστήμονες; για να δούμε την έρευνα, έγινε σωστά ή υπάρχουν λάθη; τα επιχειρήματα τους μας πείθουν;". Ο ανθρώπινος πολιτισμός πέρασε τρεις χιλιάδες χρόνια κάνοντας αιμοσταγής πολέμους για την γνώση και την μόρφωση, άνθρωποι αφιέρωναν τη ζωή τους στην διασταύρωση μιας πηγής ή στην απόκτηση ενός χειρογράφου, και τώρα που τα πάντα απέχουν μόνο ένα κλικ, βαριόμαστε να ψάξουμε. Είναι μια ύπουλη αρρώστια, που οι πραγματικές της διαστάσεις δεν φαίνονται παρά μόνο όταν είναι πολύ αργά.

Είναι τόσο εύκολο να το αγνοήσει κανείς, τόσο απλό να το θεωρήσει ως "μη σημαντικό", που συνηθίζει να ακούει φράσεις όπως "πολλοί λένε", "οι επιστήμονες υποστηρίζουν", "στην Αμερική βρήκαν ότι" κτλ, δίχως την παραμικρή αμφισβήτιση. Φυσικά, τα κανάλια και οι πολιτικοί έχουν μπει στο νόημα και μας βομβαρδίζουν συνέχεια με τέτοια "μηνύματα", ήδη για την οικονομική κρίση έχουν γραφτεί δοκίμια που ξεκινούν με την φράση "οι κερδοσκόποι θα...", δίχως φυσικά να ονοματίζονται αυτοί οι περιβόητοι κερδοσκόποι, δίχως να δημοσιεύει κανένας σοβαρός επιστήμονας την θέση του για την κατάσταση, δίχως να υπάρχει οποιαδήποτε σοβαρή ακαδημαϊκή υπευθυνότητα. Γιατί; Είμαστε χαζοί εμείς, ενώ τα πρόσωπα των media είναι έξυπνα; Αυτοί μπορούν να διαβάσουν μια οικονομική ανάλυση ενώ εμείς όχι;

Και φυσικά, η οικονομική κρίση είναι το λιγότερο. Σχεδόν σε κάθε χώρα που υπάρχει αμοιβαίο μίσος για μια άλλη χώρα, έχει παιχτεί η εξης σκηνή:

Χώρα Α: Ο μικρός Γιωργάκης μαθαίνει στο σχολείο ότι "οι επιστήμονες λένε ότι ποτέ δεν κατάφερε η χώρα Β να μας κερδίσει στους πολέμους και να μας κατακτήσει γιατί είχαμε πάντα το δίκιο με το μέρος μας"


Χώρα Β: Ο μικρός Γιαννάκης μαθαίνει στο σχολείο ότι "οι επιστήμονες λένε ότι ποτέ δεν κατάφερε η χώρα Α να μας κερδίσει στους πολέμους και να μας κατακτήσει γιατί είχαμε πάντα το δίκιο με το μέρος μας"

Χώρα Γαλλία: Ο Τασούλης και ο Μητσάρας, υπουργοί αμύνης των χωρών Α&Β αντίστοιχα, κάθονται το ίδιο τραπέζι στην πριβέ σάλα του Moulin Rouge, διασκεδάζουν, και σκέφτονται πως θα αυξήσουν τις δαπάνες για την εθνική ασφάλεια

Φυσικά, ο Γιωργάκης και ο Γιαννάκης, σε λίγα χρόνια που θα βάλουν ίντερνετ και θα αρχίσουν να συζητάνε, θα βρίζονται όλη μέρα και θα αποκαλεί ο ένας τον άλλο "ανιστόρητο μαλάκα". Δυστυχώς, και οι δύο θα πιστεύουν ότι έχουν δίκιο, αντί να παραδεχτούν ότι κανείς από τους δύο δεν έχει δίκιο. Και έτσι μπορεί κάλλιστα να ξεκινήσει ένας ακόμα πόλεμος, γιατί το κοινό όλων των πολέμων είναι πως "εμείς ξέρουμε ότι *εμείς* έχουμε δίκιο, οι άλλοι είναι κακοί".

Όλοι ξέρουμε πράγματα που "τα λένε οι επιστήμονες", ή που "μας τα είπανε στο σχολείο". Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Βροντόσαυρο, τον συμπαθητικό εκείνο φυτοφάγο δεινόσαυρο με τα τέσσερα πόδια και το μακρύ λαιμό που όλοι ξέρουμε, γιατί τον κάναμε στο σχολείο και τον έχουμε δει και στα ντοκιμαντέρ. Φυσικά, όταν οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τελικά δεν υπάρχει, και ότι κάποιος ηλίθιος είχε κολλήσει λάθος κεφάλι σε λάθος σκελετό και το είχε παρουσιάσει ως "βροντόσαυρο", δεν μας πήρε τηλέφωνο η δασκάλα μας από το δημοτικό να μας πει "έλα Γιαννάκη, η κυρία Δήμητρα είμαι, θυμάσαι πριν 20 χρόνια που σου έμαθα τον Βροντόσαυρο; Άκυρο."