Δευτέρα 20 Απριλίου 2009

Προσοχή, η αυτοανικανοποίηση τυφλώνει

Όπως κάθε άνοιξη, έχει επικρατήσει πάλι ένα μυστηριώδες κύμα αυτοανικανοποίησης. Άνθρωποι απο κάθε κοινωνικό στρώμα δηλώνουν δυστυχισμένοι γιατί δεν μπόρεσαν να ζήσουν την ζωή όπως την ήθελαν, και έχασαν πολλά πράγματα που ήθελαν να κάνουν και τώρα πλέον είναι πολύ αργά για να το αλλάξουν όλο αυτό. Για κάποιο λόγο, η απέχθεια για τους συμβιβασμούς είναι κάτι που πολύς κόσμος το θεωρεί λογικό και αυτονόητο. Δεν είναι.

Σαν κοινωνία, έχουμε υποστεί πολλές, πολλές δηλητηριάσεις. Μια απο αυτές είναι και η "ροκ δηλητηρίαση", ή αλλιώς "το σύνδρομο του επαναστάτη". Τα τραγούδια που ακούμε, οι ταινίες που βλέπουμε, η κουλτούρα που αφομοιώνουμε, όλα συντελούν στο να εκθειαστεί ένας τρόπος ζωής στον οποίο δεν υπάρχει χώρος για συμβιβασμούς. Τι, θα δεχτώ 3 όταν θέλω 5? Ούτε για αστείο.

Καταλαβαίνω οτι τα βιβλία και οι εκπομπές που πρεσβεύουν πως όταν θέλεις κάτι πάρα πολύ, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις, είναι άφθονες, και αυτό το εσφαλμένο μήνυμα δημιουργεί πολλά κόμπλεξ - σε κάνει να πιστεύεις οτι αν δεν απέκτησες κάτι, φταις εσύ που το δεν ήθελες πραγματικά πολύ. Σκέφτεσαι οτι με κάποιο μυστήριο τρόπο, το σύμπαν αντιδρά στην κάθε σου σκέψη και την κάθε σου επιθυμία, και αυτό γίνεται αρεστό γιατί νιώθεις οτι είσαι στο κέντρο των πάντων. Τα πράγματα όμως δεν είναι καθόλου έτσι. Η "επιθυμία" και η "σκέψη" όπως τα γνωρίζεις είναι αποκλειστικά ανθρώπινα χαρακτηριστικά, και ο άνθρωπος δεν είναι παρά μια μορφή ζωής ανάμεσα σε εκατομμύρια άλλες. Σίγουρα, αυτές τις ημέρες ήμαστε πολύ δημοφιλείς γιατί επικρατούμε στον πλανήτη, αλλά παλαιότερα τη θέση μας είχαν οι δεινόσαυροι, και δεν νομίζω οτι η επιθυμία τους να μην εξαφανιστούν άλλαξε και πολλά πράγματα. Φυσικά, αυτό δεν εμποδίζει τα μικρά παιδάκια που προσπαθούν να λύσουν μια μαθηματική άσκηση με μόνο εφόδιο το "κάντε το όπως το λέει το βιβλίο" του αδιάφορου καθηγητή τους, να εισπράτουν ένα περισπούδαστο "δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δεν θέλω" όταν εξηγούν ότι δεν μπορούν να την λύσουν.

Δεν είσαι υποχρεωμένος να δεις το Παρίσι πριν πεθάνεις. Δεν πρέπει να νιώθεις άσχημα γιατι δεν έγινες τραγουδιστής, που τόσο το ήθελες. Δεν πετάς την ζωή σου αν δεν παντρευτείς εκείνη την κοπέλα με την οποία ήσουν τόσο ερωτευμένος. Πάντα κάνεις επιλογές, και είναι λογικό να αφήνεις πράγματα πίσω σου. Και, η μεγάλη αλήθεια που θα σε σοκάρει; τα πράγματα που άφησες πίσω σου είναι πάντα καλύτερα από αυτά που επέλεξες. Ιδού και η μαθηματική απόδειξη:

Έχεις να πάρεις μια απόφαση για το μέλλον σου. Οι επιλογές σου είναι οι Α, Β, Γ και Δ. Πριν κάνεις την επιλογή σου, σκέφτεσαι μόνο τα θετικά της κάθε επιλογής (επειδή δεν έχεις κάνει ακόμα την επιλογή σου, δεν μπορείς να δει τι απρόβλεπτο θα συμβεί, όμως τα άσχημα είναι πάντα απρόβλεπτα - κανείς δεν γκρίνιαξε επειδή απολύθηκε από μια δουλειά στην οποία του είχαν πει από την αρχή οτι θα απολυθεί)

Στην αρχή, οι επιλογές αυτές δείχνουν ισοδύναμες πάνω κάτω. Α=Β=Γ=Δ. Έστω οτι επιλέγεις την Α.

Χρόνια μετά, αναλογίζεσαι την απόφαση αυτή. Πλέον το Α έχει γίνει Α2, γιατί έχεις δει και τα απρόβλεπτα άσχημα σημεία, και δεν είναι πλέον το ίδιο ελκυστικό όσο ήταν παλιότερα. Α2<Α

Σκέφτεσαι πόσα άλλα θα μπορούσες να είχες κάνει. Σκέφτεσαι το Β, το Γ και το Δ όπως τα φανταζόσουν τότε. Τι είπαμε όμως; Α=Β=Γ=Δ. Επειδή όμως Α2<Α, προκύπτει οτι Α2<Β,Γ ή Δ. Κοινώς, σκέφτεσαι πως ό,τι άλλο και αν είχες επιλέξει, η ζωή σου θα ήταν καλύτερη, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει - είπαμε, ο χρόνος είναι η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση. Στην πραγματικότητα έχεις κάνει ένα σωρό σημαντικά πράγματα, τόσο για τον εαυτό σου όσο και για τους φιλους, που δεν μπορείς να τα προσέξεις γιατί τα νιώθεις εντελώς φυσιολογικά και καθημερινά επειδή σου βγήκαν αυθόρμητα. Θα μπορούσες να έχεις, δίχως υπερβολή, σώσει ολόκληρες ζωές χωρίς να το συνειδητοποιείς γιατί συγκεντρώνεσαι στο τι δεν έκανες. Κάνε μια μεγάλη χάρη στον εαυτό σου και άσε πίσω σου τις αμφιβολίες για το "χτες", χαμογελά, και δείξε στο "αύριο" τι μπορείς να κάνεις.


Η ευτυχία είναι μια φέτα ψωμί με μαρμελάδα σε ένα Κυριακάτικο πρωινό μαζί με τα άτομα που αγαπάς και σε αγαπάνε. Απλό και καθημερινό. Άσε το χαβιάρι για αυτούς που τρώνε μόνοι τους

Τρίτη 14 Απριλίου 2009

Μεγαλύτεροι από τον κόσμο

Όταν ήμασταν παιδιά, εγώ και ο φίλος μου ο Νίκος περιμέναμε πως και πως το καλοκαίρι. Κάθε μεσημέρι κατεβαίναμε στην παραλία και παίζαμε σκάκι όλη την ημέρα. Δεν μας ένοιαζε τίποτα άλλο, ούτε τα ονόματα των ανοιγμάτων, ούτε η επίσημη ορολογία, ούτε ο Σεπτέμβρης που πλησίαζε απειλητικά. Αυτή η σκακιέρα ήταν για εμάς μεγαλύτερη από το σύμπαν, και εμείς μεγαλύτεροι από τον ίδιο τον κόσμο. Ήμασταν πραγματικά, ειλικρινά και απόλυτα, ευτυχισμένοι.

Μετά βέβαια τα πράγματα άλλαξαν. Το αιώνιο κυνήγι για την βασίλισσα πλέον παιζόταν εκτός της σκακιέρας, και εμείς δεν ήμασταν πια παιδιά. Νιώθαμε οτι αφήναμε πίσω μας κάτι μικρό, παιδικό και αφελές, και οτι προχωρούσαμε σε κάτι μεγαλύτερο. Αφήναμε πίσω τον μικρόκοσμο μας με τους πλαστικούς στρατιώτες και τους βασιλιάδες με τις χαλασμένες βάσεις, έναν κόσμο στον οποίο ήμασταν θεοί, για χάρη ενός νέου κόσμου, ενός σύμπαντος τεράστιου και γεμάτου πιθανότητες μπροστά στο οποίο νιώθαμε μικροί και αδύναμοι. Νιώθαμε τόσο ενθουσιασμένοι που οι μικρές καλοκαιρινές σκακιστικές αναμνήσεις μας έδειχναν να είναι κόκκοι άμμου σε σχέση με την ένταση των καλοκαιριών που μας περίμεναν. Ο χρόνος κυλούσε, και όλα θα άλλαζαν και θα γινόντουσαν πιο μεγάλα, πιο λαμπερά, πιο ενήλικα.

Ο χρόνος.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ψευδαίσθηση από τον χρόνο.

Πιθανοί συνδυασμοί κινήσεων σε μια μέτρια σκακιστική παρτίδα (40 κινήσεις) = 10^120
Εκτιμώμενος αριθμός άτομων που υπάρχουν στο σύμπαν = 10^80
Συμπέρασμα = Καμμία ανάμνηση δεν είναι μικρή ή ασήμαντη